Historie
Het Nachtwachtgilde uit Berg en Terblijt is een verlengstuk van de in1617 opgerichte schutterij ”de Heilige Monulphus en Gondulpuhus” welke schutterij werd goedgekeurd door het kapittel van Sint Servaas. Zij werd ondermeer opgericht om ervoor te zorgen dat de veiligheid in de heerlijkheid Berg niet in gevaar werd gebracht of, zoals in haar reglement staat ”tot bewaring van het allerheiligste in de processie en tot bewaring van de orde”. Het oudste reglement van deze schutterij dateert uit 1719. Tijdens de Franse revolutie heeft de schutterij, vanwege een maatregel door de Franse bezetter ”stil gelegen” en was in 1818, vooral door de bemoeiingen van burgemeester Jan Pieter Spronck, generaalluitenant kolonel van de schutterij, wederom in orde gebracht. Er werd op basis van het oude reglement een nieuwe gemaakt, dat uit 59 artikelen bestond en op 11 oktober 1818 ”bij gelegenheid der eerste optrekking” werd bekrachtigd. De schutterij bezat een stuk land en een huis met tuin. Toen deze goederen in 1826 door de gemeente werden ”aangeslagen” tengevolge van een overheidsmaatregel had de schutterij geen middelen van bestaan meer en werd ze opgeheven. In 1873 werd de schutterij voor de eerste keer heropgericht, doch deze heroprichting duurde slechts enkele maanden, ze bleek niet meer levensvatbaar te zijn.
Op 4 mei 1877 werden de bezittingen waaronder het Koningszilver aan het Gemeentebestuur overhandigd. Op 28 mei 1915 werden de bezittingen van de schutterij overgedragen aan het Provinciaal Oudheidkundig Genootschap in Limburg te Maastricht.
De Heroprichting
In 1962 namen enkele vrienden in Berg & Terblijt het besluit de eens zo befaamde schutterij, her op te richten. In de zomer van 1963 was deze oprichting een feit. Na maanden van noeste arbeid, zonder subsidies maar met een grote dosis enthousiasme en doorzettingsvermogen, Kon de schutterij zich, met het originele Koningszilver (de oudste Koningsplaat stamt uit 1681) weer ”aan de volke” vertonen, maar in een geheel andere gedaante. De toendertijd in Berg en Terblijt woonachtige kunstschilder Lei Molin wist dat zich in het Rijksmuseum te Amsterdam nog enkele authentieke uniformen bevonden van schutters uit de tijd dat Rembrandt zijn ”Nachtwacht” schilderde. Aan de hand van deze uniformen en Rembrandts Nachtwacht ontwierp deze kunstenaar meerdere kostuums en na vervaardiging ervan konden de leden van de heropgerichte schutterij zich weer vol trots in het openbaar vertonen.
De Gevolgen
Achteraf is het een prijzenswaardige en kapitale vondst gebleken. De levende reproductie van ”Rembrandts Nachtwacht” bleek meer dan een overweldigend succes. In 1965 maakte men het eerste optreden voor de televisie, na deze uitzending regende het uitnodigingen. Bij openingen, op televisie, in reclame spots, documentaires, openingen van Congressen in binnen en buitenland maar ook het Koningshuis liet zich menigmaal verrassen door een optreden van onze groep.